XPS چیست؟

XPS مخفف عبارت Extrude Polystyrene  به معنی پلی استایرن کشیدن شده. منظور از «کشیده شده» یعنی اینکه این فوم به صورت صفحه ای تخت کشیده شده است.درست  بر عکس ای پی اس یا پلی استایرن حجیم شده که به صورت بلوک های دو متر مکعبی تولید می شود. با این تعاریف ایکس پی اس خیلی به درد کارهای حجیم نمی خورد اما این نقطه ضعف آن نیست. بلکه دقیقا نقطه قوت آن است. چرا؟ برای اینکه برخی سفارش ها اصلا حجیم نیستند، بلکه ضخامت کمی دارند ولی در عوض پیچیده اند، این یعنی نمی توان به راحتی از ماده های دیگری که به طور طبیعی تخت تولید می شوند(مانند نئوپان، ام دی اف و یا چوب و غیره) استفاده کرد. بلکه باید ماده منعطف تری مانند فوم باشد. اینجا باید به سراغ فوم ایکس پی اس برویم. زیرا این ماده علیرغم ضخامت کمی که نسبت به ای پی اس دارد(ای پی اس،  حداقل 50 سانتی متر ضخامت دارد اما ایکس پی است حداکثر 6 سانتی متر ضخیم است) ولی بسیار محکم تر از ای پی اس است. 

برای اینکه دید بهتری نسبت به توضیحات من داشته باشید، نظرتان را به چند عکس زیر جلب می کنم.

EPS چیست؟

EPS مخفف عبارت Expanded Polystyrene به معنای پلی استایرن حجیم شده است و به صورت بلوک های دو متر مکعبی تولید می شود. ما این ماده را از کودکی با نام یونولیت بیشتر می شناسیم که بیشتر در صنعت بسته بندی کاربرد داشته است. البته یونولیت یا EPS فقط به همان شکلی که در کودکی تجربه کرده ایم نیست. بلکه دارای انواع مختلفی است. این انواع به طور کلی در بازار ایران با شاخص دانسیته یا چگالی سنجیده می شود. 

دانسیته یا چگالی ای پی اس یا فوم یا همان یونولیت گسترده است. برای مثال شما می توانید فوم هایی با دانسیته 5 و فوم هایی با دانسیته 40 پیدا کنید. اینکه از کدام یک از چگالی یا دانسیته فوم استفاده شود بستگی به کاربری دارد که ما از فوم می خواهیم. که البته در فرصتی دیگر به آن خواهم پرداخت.

اما به طور کلی EPS یا پلی استایرن حجیم شده و یا فوم، یک ویژگی دارد و آن حجیم بودنش است. حجیم بودن این ماده قابلیت پر کنندگی را به خوبی می دهد. به عبارت بهتر چون ای پی اس حجیم است، کافی است آن را به راحتی بتراشیم و حجم مورد نظرمان را استخراج کنیم. تقریبا ماده ای را در بازار نمی توان به راحتی پیدا کرد که همینجوری حجیم باشه، تنها ماده ای که الان به ذهنم می رسه، سنگ های بزرگ است که خوب هم گران است و هم سنگین و هم تراش آن راحت نیست، و البته حمل و نقل آن به راحتی امکان پذیر نیست.

ویژگی دیگر ای پی اس، سبک بودن آن است. همین موضوع کمک می کند که شما احجام دلخواهتان را به هر اندازه که بخواهید بسازید و به سادگی آن را جابجا کنید. مثلا می توانید یک ستون دو متر مکعبی استوانه ای شکل بسازید که یک نفر انسان بالغ به راحتی آن را جابجا کند. برای این منظور نظر شما را به تصویر زیر جلب می کنم.

فوم چیست؟

فوم اصطلاحی عامیانه است که به مشتقات پلی استایرنی مانند EPS و یا XPS گفته می شود. این ماده به طور ذاتی عایق صدا و حرارت می باشد. به همین خاطر در عایق بندی های صوتی و حرارتی نیز از آن استفاده می شود. مقاومت فوم بسته به اینکه متعلق به کدام دسته از فوم ها باشد متغیر است. اما جالب است بدانید که فوم هایی وجود دارند که با سخت ترین الماسه ها هم نمی توان آنها را برش داد. پس همیشه فوم یک ماده پفکی نیست.

بیشتر فوم هایی که ما می شناسیم بیشتر از نوع EPS و یا XPS است. البته فوم های پلی یوریتان نیز وجود دارد که در صنعت مبلمان کاربرد دارد.